Ćwierć miliarda złotych i przełomowy system finansowania. Nowy konkurs NCBR receptą na rozwój badań w przemyśle.

Dziś Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłasza konkurs na badania w ramach poddziałania 1.3.1 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. W ramach konkursu, którego budżet wynosi około ćwierć miliarda złotych, finansowane będą konsorcja tworzone przez jednostki naukowe i przedsiębiorców. Projekt ma na celu zwiększenie zaangażowania sektora biznesowego w finansowanie badań i pomoże w efektywnej komercjalizacji ich wyników. Podmioty gospodarcze otrzymają skuteczniejszą zachętę do inwestowania w badania i będą miały prawa do ich wyników.

Dotychczasowe zaangażowanie polskich przedsiębiorców znacząco odbiega od realiów funkcjonowania najbardziej zaawansowanych technologicznie gospodarek – mówi prof. Krzysztof Jan Kurzydłowski, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Średnia unijna środków przekazywanych na badania z sektora przedsiębiorstw wynosi 61,5%. Według danych GUS w 2010 r., w Polsce jedynie co czwarta złotówka przeznaczona na badania i rozwój pochodziła od przedsiębiorców.  Naszą receptą na zmianę tej statystki będą konkursy z pośrednią pomocą publiczną – dodaje dyrektor.

Źródło: Eurostat

Wielką rolę w realizacji wyzwań stawianych przez Strategię EUROPA 2020 odgrywać będzie zaangażowanie przedsiębiorstw, które muszą inwestować w badania naukowe, aby były konkurencyjne na globalnym rynku – mówi prof. Barbara Kudrycka, minister nauki i szkolnictwa wyższego. – Naszym celem jest, aby do każdej złotówki zainwestowanej w badania ze środków publicznych, przedsiębiorcy dołożyli swoje dwie. Taka formuła współpracy w badaniach nad najnowocześniejszymi technologiami może się stać fundamentem innowacyjnego przemysłu w Polsce i jedną z recept na kryzys gospodarczy – dodaje minister.

W ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, NCBR proponuje całkowicie nowy typ projektu finansowany w ramach Działania 1.3 „Wsparcie projektów B+R na rzecz przedsiębiorców realizowanych przez jednostki naukowe”, Poddziałanie 1.3.1 „Projekty rozwojowe”. Konkurs skierowany jest do publicznych organizacji badawczych (instytutów badawczych, instytutów PAN i uczelni), które chcą, realizować projekty wspólnie z przedsiębiorcami. Wsparcie przeznaczone jest na realizację badań przemysłowych lub prac rozwojowych. Warunkiem dofinansowania projektu jest zobowiązanie się konsorcjanta biznesowego do wdrożenia wyników projektu w działalności gospodarczej.

Wsparcie w ramach konkursu możliwe jest dzięki pierwszemu w Polsce wykorzystaniu mechanizmu tzw. pośredniej pomocy publicznej, który ma służyć w tym przypadku do zwielokrotnienia publicznych środków na B+R. Ogłoszenie takiego konkursu było możliwe dzięki niedawno znowelizowanemu rozporządzeniu MNiSW w sprawie warunków, trybu udzielania pomocy publicznej i pomocy de minimis za pośrednictwem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju¹. Wprowadza ono możliwość realizacji projektów przez jednostki naukowe, przez pozyskanie do współpracy przedsiębiorców, którzy wniosą wkład finansowy do projektu. Projekt będzie realizowany przez konsorcjum naukowe, złożone z jednostki naukowej i przedsiębiorcy. W tym schemacie przekazywane jednostce naukowej dofinansowanie na projekt będzie w całości dozwoloną pomocą publiczną dla przedsiębiorcy, w rozumieniu regulacji UE², wyliczaną według maksymalnej intensywności wsparcia właściwej dla jego statusu i kategorii prowadzonych badań.

Informacje o konkursie:

Konkurs zostanie przeprowadzony w okresie 24.09.2012 r. – 30.11.2012 r. Wszelkie niezbędne informacje dla wnioskodawców będą dostępne od dnia ogłoszenia konkursu na stronach Narodowego Centrum Badań i Rozwoju www.ncbr.gov.pl. W dniach 26 i 28 września odbędą się jednodniowe szkolenia informacyjne dla potencjalnych wnioskodawców (w sprawie zasad nowego konkursu, dokumentacji aplikacyjnej oraz konstruowania budżetu projektu, katalogu kosztów oraz konstruowania Harmonogramu rzeczowo-finansowego.

Maksymalna wartość dofinansowania na badania przemysłowe i prace rozwojowe nie może przekroczyć równowartości:

• 10 mln EUR – jeżeli koszty kwalifikowalne badań przemysłowych stanowią więcej

niż połowę całkowitych kosztów kwalifikowalnych projektu, lub

• 7,5 mln EUR – dla pozostałych projektów

Całkowity budżet przeznaczony na konkurs wynosi 60 mln EUR ( około 250 mln złotych).

Udzielenie pomocy publicznej przedsiębiorcy (dozwolonej przez regulacje UE) nastąpi w przypadku spełnienia łącznie dwóch przesłanek:

1. prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych, uzyskanych przez jednostkę naukową w ramach wspólnie realizowanego projektu, są przekazywane w całości przedsiębiorcy;
2. udział jednostki naukowej w projekcie ma charakter niezależnej działalności badawczo-rozwojowej (nie są to badania zamawiane przez przedsiębiorcę).

Taki mechanizm jest korzystny dla obu stron. Jednostka naukowa, może realizować dużo większe projekty dzięki połączeniu środków publicznych i prywatnych oraz wykorzystywać zdobytą wiedzę w dalszej działalności naukowej i dydaktycznej zachowując prawo do publikacji. Dla przedsiębiorcy korzyścią będą efekty z wdrożenia wyników badań oraz posiadanie 100% praw majątkowych do wyników tych badań.

Konkurs przewiduje następujące poziomy dofinansowania kosztów ponoszonych na realizację badań przemysłowych lub prac rozwojowych:

•  jeśli w skład konsorcjum realizującego projekt wchodzi mikro- lub małe przedsiębiorstwo:

• 70% wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem, w przypadku badań przemysłowych oraz
• 45% wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem, w przypadku prac rozwojowych;

•    jeśli w skład konsorcjum realizującego projekt wchodzi średni przedsiębiorca:

• 60% wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem, w przypadku badań przemysłowych oraz
• 35% wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem, w przypadku prac rozwojowych;

•   w pozostałych przypadkach:

• 50% wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem, w przypadku badań przemysłowych oraz
• 25% wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem, w przypadku prac rozwojowych.

W przypadku rozpowszechniania wyników badań przemysłowych (np. konferencje naukowe, publikacje, publiczne bazy danych, oprogramowanie z licencją otwartego dostępu) wnioskodawca może dostać wyższą intensywność wsparcia na badania przemysłowe (o 15 punktów procentowych) – nie więcej niż do 80% wydatków kwalifikujących się do wsparcia.

Dodatkowe informacje dla konsorcjum ubiegające się o dofinansowanie:

• liderem konsorcjum jest zawsze publiczna organizacja badawcza, która otrzymuje dofinansowanie w ramach projektu,
• w skład konsorcjum może wchodzić 1 jednostka naukowa oraz 1 przedsiębiorca,
• projekty dofinansowane w ramach konkursu muszą mieć charakter innowacyjny co najmniej w skali kraju (wnioskodawca powinien to wykazać),
• zastosowanie wyników planowanych badań lub prac w praktyce gospodarczej musi być realne i wynikać z rzeczywistego zapotrzebowania rynku na rozwiązanie będące przedmiotem projektu,
• przedmiotem projektu jest rozwiązanie z obszaru wysokich i średnio-wysokich technologii (poszukiwane są najbardziej innowacyjne projekty, obejmujące branże najbardziej istotne dla rozwoju gospodarki opartej na wiedzy – w dokumentacji konkursowej znajdzie się lista branż z obszaru  high technology i medium-high technology  (źródło EUROSTAT, 2009) dot. działalności wytwórczej i usługowej - konstruowana w oparciu o stopień nasycenia danego rodzaju działalności nową wiedzą lub badaniami.

¹ Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 lipca 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i trybu udzielania pomocy publicznej i pomocy de minimis za pośrednictwem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (Dz.U. z 20 lipca 2012 r. poz. 834).

² Rozporządzenie Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz. Urz. UE L 214 z 09.08.2008, str. 3).